کتابخانه آیت‌الله مرعشی و هزینه‌های گزاف خدمات
تاریخ انتشار: ۲۱ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۳۱۰۷۷۶
خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و ادب: یکی از صفحات درخشان تاریخ معاصر جهان اسلام و ایران، زندگانی پربرکت مرحوم آیت‌الله العظمی سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی و تلاش بابرکت ایشان برای گردآوری نسخ خطی جهان اسلام و جلوگیری از خروج این نسخ از جوامع اسلامی بود.
گویا هنگام تحصیل و دوران طلبگی در نجف اشرف، ایشان متوجه می‌شوند که سفارت انگلستان در بغداد با صرف هزینه‌های گزاف نسخ خطی میراث علمی اسلام و شیعه را خریداری می‌کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
پس از مهاجرت این عالم دغدغه‌مند از نجف به قم این نسخ نیز به منزل ایشان در قم انتقال پیدا کرده و آرام آرام از سال ۱۳۴۴ بنای کتابخانه‌ای نهاده شده که اکنون از لحاظ کیفیت نسخه‌های نفیس و کهن خطی اسلامی به عنوان بزرگترین کتابخانه در کشور ایران و سومین کتابخانه جهان و مرکز بزرگ فرهنگی بین‌المللی در دنیا شناخته شده است. کتابخانه‌ای که در ۱۰۰ متری حرم حضرت معصومه (س) قرار دارد و بسیاری از بزرگان علم، ادب و فرهنگ ایران پس از زیارت نخستین کارشان حضور در این کتابخانه و بهره‌گیری از منابع آن بوده است. نقل است که بزرگانی چون عباس اقبال آشتیانی و بدیع الزمان فروزانفر در روند پژوهش‌های خود بسیار به این کتابخانه مراجعه می‌کردند و بزرگی چون مرحوم علامه شیخ آقابزرگ طهرانی اثر عظیم و سترگ «الذریعه الی تصانیف الشیعه» را با مراجعه به منابع کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی نوشت.
در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران این کتاب با دستور رهبران انقلاب توسعه پیدا کرد و ضمن اینکه خیرین متعددی نیز املاکی را وقف این کتابخانه اثرگذار کردند. این مؤسسه گرانقدر بعدها در زمره مؤسسات عمومی غیردولتی قرار گرفت و در بودجه سالانه دارای ردیف بوجه شد. همچنین بر اساس مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی این کتابخانه نیز مشمول قانون واسپاری است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید یک نسخه از کتاب‌های منتشر شده در کشور و همچنین نشریات چاپی را برای این کتابخانه ارسال کند.
کتابخانه و نسخه‌هایی که هنوز فهرست نشده‌اند
همانطور که اشاره شد کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، از بزرگترین کتابخانه‌های کشور و در ردیف کتابخانه‌های معظمی چون کتابخانه مجلس شورای اسلامی و کتابخانه آستان قدس رضوی است. این کتابخانه از بسیاری از کتب خطی اسلامی جهان اسلام نگهداری می‌کند و در حال حاضر به لحاظ مجموعه نسخه‌های خطی اسلامی نخستین کتابخانه در کشور و سومین کتابخانه در جهان اسلام به شمار می‌رود. پس از توسعه‌های متعدد این کتابخانه، همه ساله نیز اهالی فرهنگ و بعضاً از مردم عادی نسخه‌های خطی در اختیار خود را وقف این کتابخانه کرده‌اند.
علیرغم توسعه این کتابخانه و امکانات مهمی که در اختیار دارد، متأسفانه هنوز هم تمام نسخه‌های آن فهرست نشده‌اند. حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمود مرعشی نجفی که بر حسب وصیت تولیت این کتابخانه را برعهده دارد در مقدمه کتاب «کتابشناسی فهارس دست نویس‌های اسلامی کتابخانه‌های ایران و جهان در کتابخانه بزرگ حضرت آیه الله العظمی مرعشی نجفی (ره)» به تعداد نسخه‌های خطی موجود در این کتابخانه اشاره کرده که تعداد ۷۵ هزار عنوان است. این کتاب با نگارش حسین متقی (زیر نظر محمود مرعشی) در سال ۱۳۸۶ توسط انتشارات همین کتابخانه منتشر شده است. (تصویر این مقدمه را در زیر می‌بینید.)
اما تعداد نسخه‌های فهرست شده کتابخانه مرحوم آیت الله مرعشی نجفی تا آخرین ویرایش فهرستواره دنا (دست‌نوشته‌های ایران) حدود ۴۱ هزار نسخه است که در ادامه می‌توانید نمودار آن را ببینید.
اگر بر اساس مقدمه دکتر محمود مرعشی در کتاب «کتابشناسی فهارس…» را همان ۷۵ هزار عنوان در دهه هشتاد بدانیم و فرض کنیم در این مدت هیچ نسخه‌ای به کتابخانه اضافه نشده (اعم از اهدایی و خرید) باشد، پس اکنون حدود ۵۰ درصد نسخه‌های موجود در کتابخانه مرعشی هنوز معرفی و فهرست بندی هم نشده است و این یعنی که هنوز محققان اجازه دسترسی به ۵۰ درصد از نسخه‌های خطی کتابخانه آیت الله مرعشی را ندارند.
واقعاً عجیب است که ۵۰ درصد نسخه‌های خطی بزرگترین کتابخانه کشور در زمینه دارا بودن این نسخه‌ها، هنوز فهرست نشده‌اند چه برسد به ارائه خدمات به مخاطبان و پژوهشگران. به عبارتی هنوز جامعه علمی کشور از ۵۰ درصد نسخه‌های موجود در کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی آگاهی ندارد و نمی‌داند چه نسخه‌هایی است؟
گرانی خدمات کتابخانه
در وصیتنامه نصب شده بر ضریح آرامگاه حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی چنین نوشته شده است: «مرا در کتابخانه عمومی زیر پای محققان علوم آل محمد دفن کنید.» متأسفانه به دلیل محدودیت‌ها و گرانی بهای خدمات ممکن است محققان علوم آل محمد (ص) رفت و آمدشان به این کتابخانه گرانقدر قطع شود.
کتابخانه مرحوم آیت الله مرعشی نجفی وقف عام است و البته که بودجه دولتی دارد. اما متأسفانه هزینه تهیه دیجیتالی هر برگ نسخه خطی از این کتابخانه اکنون ۱,۱۰۰ تومان است که البته هر سال در فروردین ماه نیز افزایش پیدا می‌کند. با این شرایط اگر محقق و نسخه‌شناسی فرضا به یک کتاب ۳۰۰ برگی نیاز داشته باشد، قهرا باید مبلغ گزافی (بیش از ۳۰۰ هزار تومان) را برای تهیه این نسخه پرداخت کند.
البته پیشتر این کتابخانه محدودیتی برای ارائه نسخه‌ها به محققان داشت و بیش از دو نسخه در اختیار نمی‌گذاشت که اکنون این محدودیت برداشته شده است. البته اگر تولیت محترم کتابخانه تصمیم بگیرند که تمام محدودیت‌ها را لغو کرده و حتی با درخواست خرید صدها نسخه توسط یک شخص نیز موافقت کنند هیچ نفعی نخواهد داشت. مشکل اصلی رقم بسیار بالای نسخه‌هاست. این رقم را مقایسه کنید با هزینه دریافت نسخه از کتابخانه مرکز احیا میراث اسلامی که برگی ۲۰۰ تومان است و بر خلاف کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی بودجه دولتی هم ندارد.
در حالی که مخالفان سرسخت شیعه نسخه‌های خود را به رایگان در بهترین سایت‌ها عرضه می‌کنند، بزرگترین کتابخانه جهان تشیع حتی یک سایت ندارد و نسخه‌ها را به قیمت‌های بسیار گزاف به محققان که عموماً از قشر متوسط و یا کم‌بضاعت جامعه هستند ارائه می‌کند. امیدواریم که تغییری در رویه مدیریتی این کتابخانه داده شود.
کد خبر 5731194منبع: مهر
کلیدواژه: آیت الله مرعشی نجفی نسخ خطی شیعه کتاب و کتابخوانی عبدالله انوار کتاب و کتابخوانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور درگذشت چهره ها معرفی نشریات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تازه های نشر پیام تسلیت نیمه شعبان 1401 معرفی کتاب آیت الله خامنه ای انتشارات راه یار انقلاب اسلامی ایران ونزوئلا کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی بزرگترین کتابخانه نسخه های خطی جهان اسلام نسخه ها ۵۰ درصد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۱۰۷۷۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تعرفه معاینه فنی تنها یک سوم از هزینه این خدمات را پوشش می‌دهد
به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، سید محمد مهدی میرزایی قمی سرپرست ستاد معاینه فنی خودروهای تهران با انتقاد از عدم افزایش سالانه تعرفه‌های معاینه فنی گفت: امسال تعرفه‌های معاینه فنی تغییری نکرده است و این در حالی است که هزینه‌های مراکز معاینه فنی با توجه به افزایش نرخ تورم و هزینه‌ها به صورت چشمگیری افزایش داشته است.
میرزایی قمی با بیان اینکه افزایش تعرفه‌ها در سال 1402 پس از سه سال تناسبی با هزینه های جاری مراکز نداشته و این خدمات را با مشکلات متعددی مواجه کرده است، اظهار کرد: عدم تغییر سالانه تعرفه معاینه فنی متناسب با رشد هزینه ها و نرخ تورم به صورت عمومی مراکز معاینه فنی کشور را با مشکلات جدی در بخش نیروی انسانی و نگهداری تجهیزات در شرایط استاندارد مواجه کرده و با توجه به اینکه در وضعیت کنونی نوع تعرفه‌ها به گونه‌ای است که هزینه‌ها را پوشش نمی‌دهد لذا امکان این که مراکز معاینه فنی در سطح کشور به سمت کاهش کیفیت کار و تخطی از ضوابط دستورالعمل های ابلاغی دولت در این ارتباط سوق داده شوند و از کیفیت خدمات خود بکاهند وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه شهرداری تهران با تخصیص بودجه بخشی از هزینه مراکز معاینه فنی تحت تملک خود را تامین می نماید، تصریح کرد: مراکز معاینه فنی شهر تهران توسط شهرداری تهران حمایت و بودجه دریافت می نمایند و البته مراکز معاینه فنی تهران تحت این شرایط توانسته اند به فعالیت خود بدون هیچگونه تخطی از ضوابط و دستورالعمل های ابلاغی دولت ادامه دهند.
شایان ذکر است بخش بزرگی از مراکز معاینه فنی در کشور متعلق به بخش خصوصی بوده و این مراکز با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند و عدم افزایش تعرفه‌ها می تواند موجب کاهش دقت و صحت آزمون های معاینه فنی و یا عدم تجهیز و به روز رسانی دستگاه های مربوط به آزمون های معاینه فنی گردد.
سرپرست ستاد معاینه فنی با تاکید بر اینکه به شدت پیگیر هستیم که امسال تعرفه ها متناسب با هزینه خدمات افزایش یابد، ادامه داد: براساس محاسبه ریز هزینه های مراکز معاینه فنی نرخ صدور گواهی معاینه فنی حداقل 320 هزار تومان برای مراجعه نخست خودروهای سبک ارزیابی می شود که این نرخ در حال حاضر 92 هزار تومان است و تنها حدود یک سوم از هزینه این خدمات را پوشش می دهد. امیدواریم با ابلاغ تعرفه جدید در آغاز سال شرایطی فراهم شود که مراکز معاینه فنی بتوانند به حیات خود ادامه دهند. البته این موردی است که می بایست توسط وزارت کشور به دولت پیشنهاد گردد.
وی با اشاره بدین موضوع که تعرفه معاینه فنی توسط دولت تعیین می شود ، گفت: براساس قانون هوای پاک نرخ بهای خدمات صدور گواهی معاینه فنی توسط وزارتخانه های کشور و راه و شهرسازی تعیین و در نهایت توسط هیات وزیران تصویب می گردد که این فرایند و طی مراحل قانونی آن موجب می گردد این افزایش با تاخیر انجام شود .
بدون تردید این رویه تعیین تعرفه توسط دولت که در قانون تبیین گردیده نیازمند اصلاح بوده و مورد پیشنهاد است که تصمیم سازی و تعیین آن به صورت مستقیم به وزارتخانه های مسئول در این حوزه و یا شوراهای اسلامی شهر تفویض گردد.
در همین راستا گفتنی است با توجه به تفاوت قیمت زمین در شهرها، هزینه تمام شده انجام معاینه فنی در نقاط مختلف کشور متفاوت بوده و تعیین این تعرفه لازم است به صورت محلی توسط شوراهای اسلامی شهر با توجه به ارزیابی قیمت تمام شده همان شهر تعیین و تصویب گردد.
انتهای پیام/
هیجان ستاره بایرن: چی بهتر از بازی با رئال!